100 jaar architectuur in Rotterdam
1993: Nederlands Architectuurinstituut
Jo Coenen
Aan de oprichting van het NAi was een echte
stedenstrijd tussen Amsterdam en Rotterdam vooraf gegaan. Rotterdams
reputatie op het gebied van moderne en vernieuwende architectuur
besliste het plein in het voordeel van deze stad. De toenmalige
ministe
r
van Cultuur wees Rotterdam aan als vestigingsplaats van deze nieuwe
instelling, waarin Het Nederlands Documentatiecentrum voor de
bouwkunst, de stichting Architectuurmuseum en de Stichting Wonen
(alledrie uit Amsterdam) in opgaan. Aanvankelijk vond het instituut
onderdak in de voormalige bibliotheek aan de Nieuwe Markt, in
afwachting van de nieuwbouw aan het Museumpark. Het ontwerp van Jo
Coenen kwam verrassend winnend uit de uitgeschreven prijsvraag. In
het ontwerp zijn de drie afzonderlijk functies van het instituut van
buiten duidelijk herkenbaar. Boven de gebogen colonnade aan de
Rochussenstraatzijde zijn de archieven van het documentatiecentrum
gevestigd. In de colonnade is een lichtkunstwerk van Peter Struyken
opgenomen, die 's avonds een wisselend kleurenspel laat zien. Het
archief vormt een afsluiting van het Museumpark naar de rest van de
stad. De hoogbouw biedt ruimte aan de bibliotheek en leeszaal, de
onderzoekers en de staf van het instituut, terwijl de blokvormige
vleugel aan de Jongkindstraat dienst doet als expositieruimte. In
2010 was het museum lange tijd gesloten vanwege een verbouwing.
Architect Coenen heeft zijn ontwerp, met name de entree, de
ontvangstruimte en de tentoonstellingsruimte aangepast. Onder de
hoogbouw is de verhoogde foyer met ontvangst en een boekwinkel. Deze
is bereikbaar vanuit het Museumpark. Vanuit de foyer komt men ook in
het restaurant en een auditorium. Het restaurant heeft een terras
aan de vijver. De vijver geeft het gebouw de ruimte om het in zijn
omgeving uit te laten komen.
Elk deel is bekleed met ander materiaal. De hoogbouw en foyer hebben glasgevels, het archief is met metalen platen bekleed, terwijl het expositiedeel uit metselwerk is opgebouwd. Met dat metselwerk wordt aansluiting gezocht met het Museum Boymans-Van Beuningen dat er tegenover ligt.
In de vijver staat een kunstwerk van Auke de Vries. De Villa Sonnenveld (Brinkman & Van der Vlugt, 1933) behoord ook tot het instituut en is met een toegangsbewijs van het NAi te bezoeken.
Ook opgeleverd in 1993:
| Woontoren DWL terrein | A. Bonnema |
| Woningbouw Bajonetstraat | Atelier PRO |
| School Prinsenland | Burgerhoudt & Meinsma |
| Woningbouw Tweebos Dwars | DKV |
| Bejaardenflat Prinsenland | F. Prins |
| Ouderenhuisvesting Klapwiek | Freek Prins |
| Station Blaak | H. Reinders |
| Woningbouw Prinsenland | Hoenders & De Jong |
| Fortis Weena 200 | J. Klompenhouwer |
| Hoofdbureau van Politie | M. Struijs |
| Rookgasreiniger | M. Struijs |
| Ringvaartplasbuurt Prinsenland | Mecanoo |
| Woningbouw Prinsenland | Pauw & Penning |
| Museumpark | R. Koolhaas |
| Uitbreiding Mees Pierson | R. van Erk |
| Woninbouw Kreijleroord | W. Patijn |
Andere projecten van Jo Coenen:
Elders:
| Stadskantoor Delft | Delft | 1986 |
| Restaurant | Almere | 1987 |
| Stationsbuurt Hollands Spoor (ovaal woonblok) | Den Haag | 1991 |
| Kantoor Kamer van Koophandel | Maastricht | 1991 |
| Kantoor Haans | Tilburg | 1991 |
| Vaillantlaan (stedenbouwkundig plan) | Den Haag | 1993 |
| Woningbouw kop KNSM-eiland | Amsterdam | 1995 |
| Kunstcluster | Tilburg | 1996 |
| Kantoorgebouw Mega | Roermond | 1996 |
| Bibliotheek | Maastricht | 1997 |
| Shinx Céramique (stedenbouwkundig plan) | Maastricht | 1987- |
