100 jaar architectuur in Rotterdam
1971: Ahoy Complex
E.F. Groosman, F.G van der Stoep, MGC Pinnoo
Pas na
de eerste wereldoorlog kreeg men in Rotterdam meer belangstelling
voor het fenomeen tentoonstellingen. Aanleiding daarvoor waren de
Olympische Spelen 
die
in 1928 in Amsterdam zouden worden gehouden. Een groep
vooraanstaande Rotterdammers veronderstelde dat dit evenement
zeer veel buitenlands bezoek zou trekken, waar ook Rotterdam zijn
voordeel mee zou kunnen doen. Dit was reden om een tentoonstelling
te organiseren over de Industrie, Scheepvaart, Handel en
Bedrijfszorg. Voor deze Nederlandse Nijverheidstentoonstelling (die
de naam Nenijto kreeg) werden in de “polder” Blijdorp 4 houten
paviljoens met stalen spanten gebouwd waarmee zo’n 30.000 m²
overdekte tentoonstellingsruimte werd gerealiseerd. Na de ‘Nenijto’
werden deze hallen af en toe ook gebruikt voor bokswedstrijden,
wielerzesdaagsen en tuin- en bloemententoonstellingen.
De basis van het huidige Ahoy’ is gelegd in 1950.
Ter ere van de voltooiing van
de wederopbouw van de haven werd de tentoonstelling ‘Rotterdam
Ahoy!’ gehouden, waarvoor een van de Nenijtohallen werd verplaatst
naar de plek waar nu de medische faculteit van de
Erasmus-Universiteit staat. De hal kreeg de naam Ahoy’-hal. Het
kommaatje achter Ahoy’ is nog een overblijfsel van het
oorspronkelijke uitroepteken. Deze eerste havententoonstelling
duurde 6 maanden en trok 1,6 miljoen bezoekers. Daarna bood de hal
ruimte aan een reeks nationale en internationale evenementen, zoals
de tentoonstelling van de architect Frank Lloyd Wright. Tijdens de
watersnoodramp in 1953 bewees de hal zelfs haar waarde als opvang
voor slachtoffers. De oude Ahoyhallen moeten in de jaren
zestig plaatsmaken voor de nieuwbouw van de medische faculteit.
Ahoy’ verhuisde naar een speciaal opgebouwd, maar tijdelijk
onderkomen aan de Hofdijk. Van 1966 tot april 1970 was deze hal in
gebruik.
Al in 1961 werd het initiatief geboren om een groot sportpaleis in Rotterdam op te richten. In die periode was Sjoukje Dijkstra het grote fenomeen in Nederland en zij inspireerde in eerste instantie tot dit vooruitstrevende plan. Het aanvankelijke privé-project nam in de loop der jaren een zodanige omvang aan dat de gemeente erbij betrokken raakte en het project uiteindelijk overnam. Voor de nieuwbouw van de hallen wordt gekozen voor een locatie bij het Zuidplein, die gunstig gelegen is ten opzichte van de autowegen en het openbaar vervoer (metro). In 1968 begon men met de bouw van het huidige Ahoy’ en in 1970 waren drie tentoonstellingshallen en het Sportpaleis gereed. In september van dat jaar werd Ahoy’ reeds in gebruik genomen met de Rotterdamse familiebeurs Femina. Op 15 januari 1971 werd Ahoy’ officieel geopend door Z.K.H. Prins Claus.
Het ontwer
p
van de architecten Groosman en Van der Stoep werd in 1972 beloond
met de Nationale Staalprijs voor de architectuur en een jaar later
ook de Internationale Staalprijs. Vooral de staalconstructies in de
tentoonstellingshallen en die van het dak van het Sportpaleis waren
in die tijd zeer bijzonder. Het expositie
deel bestaat uit 6 hallen met een oppervlak van 4000 tot 5000 m2.
Het sportpaleis is het bekendste deel van het complex, met name
vanwege de popconcerten en sportevenementen die hier worden gehouden
en die publiek uit heel het land trekken. De indrukwekkende
constructie bestaat uit vakwerkspanten in staal waarmee een
overspanning van 88 meter kon worden gerealiseerd. Bij voltooiing
was het de grootste overdekte sporthal in Nederland. De
centrale entree bevond zich op 6 meter hoogte en was met een
voetbrug verbonden met het metrostation en het winkelcentrum
Zuidplein. Deze constructie is bij verbouwingen in de jaren 90
verlaten. De entree is nu op maaiveld in de vorm van het Ahoy'
Plaza. Het sportpaleis heeft nu een eigen entree. Ook werd een
nieuwe tentoonstellingshal (Scheldehal) toegevoegd van 10 duizend
vierkante meter.
Ook opgeleverd in 1971:
| Bejaardenhuisvesting Siloam | A. Krijgsman, J. van Duin |
| Ahoy' complex | E. Groosman, Van der Stoep |
| Hoofdkantoor RET (Ichthus, OL Rijnmond) | H. Bakker |
Andere projecten van Groosman:
In Rotterdam:
| Zuidpleinflat | 1947 |
| Parkflat | 1958 |
Elders:
| Bankgebouw | Nagele | 1957 |
| Woningbouw | Nagele | 1957 |
