100 jaar architectuur in Rotterdam
1991: Delftse Poort / Nationale Nederlanden
Abe Bonnema
Het Weena was in het Basisplan van 1946 aangewezen
als een verkeersader, die het verkeer uit het westen via het
Hoflplein de stad in moest leiden. In de praktijk werd het een kale
onherbergzame vlakte, doorsneden door een brede verkeersweg, die het
stadscentrum scheidde van 
het
Centraal
Station. Aan de noordzijde werd, na de voltooing van de metro in
1968, een parkje aangelegd, dat doormiddel van een, al snel sociaal
onveilig geworden, voetgangers tunnel met de winkels van de Lijnbaan
werd verbonden. Verder was er een ruim bemeten streekbusstation.
Halverwege de jaren 80 werd het besluit genomen om het Weena te gaan
bebouwen volgens het ‘boulevard model’: een woon- en
werkgebied met gesloten blokken langs een 60 meter brede boulevard.
De blokken direct aan de boulevard moesten de hoogte van het
Hiltonhotel (40 meter) niet overstijgen, maar in het "tweede gelid"
mocht men verder de hoogte in. Op straat moesten winkels en andere
voorziening het verblijf veraangenamen en zouden arcades een
overdekt trottoir bieden. Omdat het stadsbestuur verlegen zat
om een snelle stedenbouwkundige en economische impuls, werden er
weinig regels gesteld en werd de weg geopend voor een Amerikaans
aandoend straatbeeld, waarin de gebouwen voor Nationale Nederlanden,
Unilever, Stad Rotterdam en het Westin hotel beeldbepalend werden.
Nationale-Nederlanden Verzekeringen is het resultaat van een fusie
in 1963 tussen het Rotterdamse Nationale Levensverzekeringsbank
en het Haagse De Nederlanden van 1845. De afdeling
"Schade" werd in Den Haag geconcentreerd en is sinds 1995 in de
Haagse Poort (Rob Ligtvoet, Kraaijvanger Urbis) aan de Utrechtsebaan
gevestigd. De afdeling "Leven" werd in Rotterdam gevestigd.
Aanvankelijk in het monumentalel hoofdkantoor van Nationale aan de
Schiekade, naar ontwerp van Van Nieuwenhuyzen en Elffers. Binnen het
nieuwe bestemmingsplan voor het Weena was Nationale Nederlanden, dat
inmiddels was gefuseerd met de RVS geďnteresseerd in een nieuw
hoofdkantoor naast het Centraal Station.
Abe Bonnema won de opdracht voor het kantoor.
Bonnema had tot dan toe vooral publieke en commerciële kantoren in
Leeuwarden en Alkmaar 
gerealiseerd.
Het
gebouw bestaat uit twee separate kantoortorens voor Nationale
Nederlanden en RVS van 150 respectievelijk 93 meter hoog. De lagere
toren, direct aan het Weena "overtreedt" de hoogte regel en leverde
bovendien meer vloeroppervlak dan de opdrachtgever eiste. Bonnema
toonde aan dat de combinatie van stedenbouwkundige randvoorwaarden
en bedrijfsprogramma niet tot een bevredigende architectonisch
oplossing kon leiden. Vanwege de uitstraling van het gebouw achtte
hij het noodzakelijk de torens te verhogen tot respectievelijk 93 en
150 meter waardoor tevens de voor hem essentiële verhouding tussen
breedte en hoogte kon ontstaan. Nationale Nederlanden ging hier,
omwille van het architectonisch belang in mee. De twee kantoortorens
worden aan weerszijden van het metrotracé gesteund door kolommen
onder een soort tafelconstructie. In de onderbouw bevinden zich de
gemeenschappelijke voorzieningen als parkeergarage (1200 auto's),
sportfaciliteiten, een drukkerij en het bedrijfsrestaurant dat met
een glazen koepel bovenin de onderbouw herkenbaar is. De
kantoortorens hebben een geheel kolomvrije overspanning van 14,40
meter. Ze hebben bij de lagere verdiepingen een bajonetvormige
plattegrond die verspringt bij de kern. De gevels bestaan uit
dragende betonelementen, afgewerkt met spiegelend zonwerend blauw
glas. De stabiliteit wordt verkregen door de kernen met lift en
trappenhuizen en uitwendige steunberen. De gevels bestaan uit
dragende betonelementen, afgewerkt met spiegelend zonwerend blauw
glas.
Samen met de andere gebouwen aan het Weena maakt het gebouw deze straat tot een boulevard met grootstedelijke allure. Voor de voetgangers blijft het Weena wat kaal. De plinten van de gebouwen bieden vaak niet veel meer dan receptieruimten en publieksbalies en daar waar een poging werd gedaan winkels en horeca te vestigen zoals in Delftse Poort mislukte dat jammerlijk. Alleen de plint van het tegenoverliggende Plaza draagt bij aan de verblijfskwaliteit van de boulevard. Met het Kantoorgebouw Delftse Poort kreeg Nationale Nederlanden een gebouw met allure en Rotterdam een beeldbepalend gebouw in haar beginnende skyline. Met 150 meter is dit het hoogste kantoorgebouw van Nederland. Architect Bonnema overleed in 2001 op 75 jarige leeftijd.
Ook opgeleverd in 1991:
| Weenatoren | Berend Sybesma |
| Woningbouw Veerse heuvel | DKV |
| Eigen huis architect | E. van Egeraat / F. Houben |
| Tuinpaviljoen Boijmans-Van Beuningen | H. Henket |
| Woningbouw Josefstraat | P. Weeda |
Andere projecten van Abe Bonnema:
In Rotterdam:
| Woontoren DWL terrein | 1993 |
| Sociale Verzekeringsbank | 2002 |
Elders:
| Eigen woonhuis | Hardegaryp | 1963 |
| Girokantoor | Leeuwarden | 1975 |
| Kantoor GSD | Leeuwarden | 1975 |
| Woningbouw Wielingenweg e.o. | Alkmaar | 1979 |
| Kantoor PEN | Alkmaar | 1982 |
| Politiebureau | Alkmaar | 1984 |
| Kantoor OBF | Leeuwarden | 1985 |
| Gemeentehuis | Bergum | 1985 |
| Kantoor FBTO | Leeuwarden | 1986 |
| Hoofdkantoor Elsevier (belastingdienst) | Amsterdam | 1989 |
| Kantoor Avéro | Leeuwarden | 1991 |
| Gerechtsgebouw | Leeuwarden | 1994 |
| Hoofdkantoor Interpolis | Tilburg | 1996 |
| Stadskantoor | Alkmaar | 2000 |
