100 jaar architectuur in Rotterdam

1907: Kantoorgebouw Rotterdamsche Lloyd

Muller & Droogleever Fortuyn

In 1907 nam de Rotterdamsche Lloyd haar intrek in het markante pand op de hoek van de Veerkade en de Calandstraat. De Calandstraat ontstond bij de demping van de Westerhaven in 1902. Het gebouw heeft op de hoek een toren. Boven het hoekvenster is een gevelbeeld van de Griekse god Hermes met gevleugeld petasus geplaatst. Het gebouw heeft kenmerken van de Wiener Sezessionstijl een Oostenrijkse variant van de Art Nouveau of Jugendstil. Het te herkennen is dit in de tegelmozaïeken boven een aantal ramen. De bakstenen gevel doet anderzijds ook denken aan de stijl van Berlage's koopmansbeurs in Amsterdam. De bakstenen worden afgewisseld met stukken natuursteen, waterspuwers, pilasters. Boven de ingang, in het "kuifstuk" zien we zeevaartattributen en een Hermes staf en een balans. Daaronder de wapens van Batavia, Rotterdam, Nederland en de Admiraliteit aan de Maze. De Lloyd had veel lijndiensten op Nederlands Indië. Later ging het bedrijf op in de Koninklijke Nedlloyd, dat uiteindelijk is overgenomen door de Deense scheepvaartgigant Maersk. Lang was het auteursschap voor dit gebouw in de vergetelheid geraakt. Het blad kroniek van Historisch Genootschap Roterodamum ontdekte in 2015 dat de architecten van het Rotterdamse bureau Muller en Droogleever Fortuyn het ontwerp hebben geleverd. Zij waren actief in de stad en ontwierpen een aantal panden, zoals Westerkade 27 (1889 voor  Hudig en Pieters), het hoofdkantoor van de Holland-Amerikalijn (1901, nu Hotel New York), het kantoor van de Rotterdamsche Lloyd aan de Lloydkade (1919). Voor het gebouw staat sinds 1997 een monument uit 1947, dat oorspronkelijk op de Lloydkade. Het herinnert aan de 277 bemanningsleden van de rederij, die de oorlog niet overleefden. Onder hen ook Willem Ruys B.Ezn, een telg uit de familie die de rederij oprichtte en tijdens de oorlog lid van de directie. Hij werd door de Duitse bezetter als samen met een grote groep prominente Nederlanders als gijzelaar gevangen gezet in St Michielsgestel. Na een aanslag op een trein met Duitse verlofgangers stelde de Duitsers een ultimatum voor de uitlevering van de daders. Die kwamen niet naar voren en op 15 augustus 1942 werd Ruys samen met drie anderen geëxecuteerd. Naar Willem Ruys is een straat in Kralingen en een passagiersschip genoemd.

Ook opgeleverd in 1907:

Oud Walenburg	Ed Cuypers
St. Antonius gesticht	J. Margry
Parklaan 5 (Zweedse Kerk)

 

Andere projecten van Muller en Drooglever Fortuyn:

In Rotterdam:

Westerkade 27	1889
Kantoor Holland-Amerikalijn	1901
Havenkantoor Rotterdamsche Lloyd	1919

Elders:

Avenhorn, Dokterswoning	1906