100 jaar architectuur in Rotterdam

2008: Le Médi

Geurst en Schultze / Korteknie Stuhlmacher

Bospolder en Tussendijken zijn twee buurten die gezamenlijk een van de zes wijken in de deelgemeente Delfshaven vormen. Beide buurten zijn tussen 1911 en 1930 gebouwd.
Een deel daarvan is echter in 1943 verloren gegaan door een bombardement van de geallieerden. Doelwit waren scheepswerven in Schiedam, die voor de Duitse marine werkten. Door  een vergissing werden de bommen te laat afgeworpen en vielen er honderden slachtoffers en gingen bijna drieduizend woningen, winkels en bedrijven verloren.

Tussendijken is later gebouwd en is ruimer opgezet dan Bospolder. De meeste bebouwing bestaat uit gesloten woonblokken van drie etages. Op de plek waar de bommen vielen zijn veel woningen terug te vinden die zo kenmerkend zijn voor de wederopbouw in de jaren vijftig en zestig. Bospolder heeft meer historische gebouwen en meer bomen en plantsoenen. De Spanjaardstraat en het Bospolderplein zijn twee mooie voorbeelden van een geslaagde vorm van stadsvernieuwing. Nieuwbouw en renovatie zijn hier met respect voor het verleden uitgevoerd.

In de Schippersbuurt in Bospolder zijn vanaf 2005 250 nieuwe koopwoningen gebouwd, waarvoor oude huurhuizen hebben moeten wijken. Daarnaast komt er aan de Hudsonstraat een park. De grasvelden, tuinen en sportveldjes verrijzen hier bovenop het bestaande spoorwegemplacement en nieuw te bouwen bedrijfsruimten. Het dakpark moet een sprekend voorbeeld van dubbel ruimtegebruik worden. 

Het initiatief voor Le Médi werd genomen door de Hassani Idrissi, een cultureel ondernemer uit Rotterdam. Le Médi is een woonbuurt geïnspireerd op mediterrane stedenbouw en architectuur. Stedenbouwkundig supervisor Jeroen Geurst was niet geïnteresseerd in een onverkort toepassen vormtradities uit andere culturen, maar het toepassen van van elementen uit andere culturen en stijlen heeft meer zijn voorkeur. Door het opstellen van een doordachte set stedenbouwkundige regels, wordt variatie in de vorm van de verschillende woonpanden afgedwongen. Het resultaat past op vanzelfsprekende wijze in de context, waar de traditionele bouwblokken van begin twintigste eeuw en de stadsvernieuwing uit de jaren tachtig samenkomen met een enclave van naoorlogse wederopbouw. 

Het bouwblok van 93 grondgebonden woningen vervangt drie gesloopte gesloten bouwblokken. Het lijkt op een ommuurde stad met grote toegangspoorten. De hoofdpoort aan de Schippersstraat is voorzien van een indrukwekkend mozaïek (Arno Coenen). De andere straten en toegangen volgen het oude stratenpatroon. Veel straten leiden naar een verkeersvrij, semi-openbaar binnenplein met vijver. De hekken rond de buurt zijn overdag open en worden 's avonds gesloten. Daardoor ontstaat volgens de supervisor geen - door velen verafschuwde - "gated community", maar wordt aangehaakt op de traditie van het Hollandse hofje. 

De lichte bakstenen worden verlevendigd met siermetselwerk. De woningen van Korteknie Stuhlmacher zijn wit en hebben een erker. Naast verschillende kleuren en bouwhoogten zijn ook de omlijstingen van de kozijnen gevarieerd en willekeurig door elkaar toegepast. 

Tussen de woonblokken ligt een parkeergarage op maaiveld. Het maaiveld achter de woningen is dus verhoogt en de woonetage ligt op één hoog. Op de begane grond is het mogelijk een werkruimte, atelier, extra kamer of woonkeuken te situeren. Door deze opzet hoeven er geen specifiek islamitische plattegronden met gescheiden circuits te worden gerealiseerd. In de praktijk blijkt de mediterrane sfeer niet alleen allochtonen aan te spreken, maar mensen van diverse pluimage, zodat een waarlijk multicultureel project is ontstaan.