100 jaar architectuur in Rotterdam

1914: Noorse Kerk

A. Arneberg, M. Poulsen

De Noorse kerk was een initiatief van de Noorse dominee J.A. Saxe die als zeemanspastor door de Noorse staatskerk in Rotterdam was gestationeerd. Rotterdam kende geen eigen Noorse zeemansmissie en de Noorse zeelieden moesten zich in de belangrijkste haven van Westeuropa bedruipen met louche pensions. Tot 1910 deelde de Noorse missie een huis met de andere Skandinavische zeemanskerken aan de Boompjes. In 1913 werd een prijsvraag uitgeschreven die werd gewonnen door Arneberg en Poulsen.

Het ontwerp grijpt terug op de basisvormen van de Noorse staafkerk uit de 13e eeuw. Dit past goed in de Nationalistische Romantische beweging die in het pas onafhankelijk geworden Noorwegen (1905) opgeld deed. Het architectenduo werd later beroemd met hun ontwerp voor het stadhuis van Oslo (1918-47). Het gebouw bestaat uit drie delen. Links het kerkgedeelte in de vorm van een vierkante kapel met klokketoren. Houtsnijwerk en beschildering zijn typisch Middeleeuws Noors. Afbeeldingen refereren aan de vier evangelisten: engel (Matheus), leeuw (Marcus), stier (Lucas) en adelaar (Johannes). Het middendeel wordt gevormd door de Leeszaal, waar bezoekers koffie kunnen drinken en Noorse kranten en tijdschriften kunnen lezen. Het rechter deel is de pastorie: het kantoor en woongedeelte van de dominee. De ingang bevindt zich aan de oostzijde, onder een iets uitkragend balkon. Het gebouw is betimmerd met donkerbruin geteerde panelen.

Aanvankelijk stond de kerk aan de Westzeedijk bij de Parkhaven. Daar moest het in 1937 wijken voor de aanleg van de Maastunnel en de verkeerstraverse. In drie delen werd het gebouw verplaatst naar zijn huidige locatie. De kapel werd in 1943 geraakt door een Engelse brandbom, maar werd herbouwd.

Ook opgeleverd in 1914:

Andere projecten van Arneberg en Poulsen:

Elders